Bu yazıda, Türkiye’nin ilk dijital katılım bankası kurulmasına ilişkin 22.4.2022 tarih ve 31817 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bankacılık Düzenleme Denetleme Kurulunun (BDDK) 21.4.2022 gün ve 10165 sayılı kararı ile bu kararın hukuksal sonuçları ele alınacaktır.
Finansal Teknoloji ve Katılım Bankacılığı
Finansal teknoloji terimi (Fintek), teknolojinin, mal ve hizmet alışverişinde tek başına bir araç olarak kullanılması anlamına gelmektedir.
Finansal teknoloji alanındaki çalışmalarımız ve tüm hukuki hizmetlerimiz için,
Faaliyet Alanları”mızdan “Fintek” bölümünü ziyaret edebilirsiniz.
Geleneksel finansal hizmet araçlarının kullanımını, her geçen gün zayıflatan finansal teknoloji araçları, insanların ilgili finansal hizmete erişimine inanılmaz bir hız katmaktadır. Zira finansal teknoloji, bu değişimin vakit ve maliyet tasarrufuna dönüştürülebileceği her alanda gün geçtikçe daha fazla tercih edilen araçlara sahiptir. Dijital bankacılık işbu Fintek araçlarının başında gelmektedir.
Bu bağlamda, 21.4.2022 tarihli BDDK kararı ile Türkiye’de ilk dijital katılım bankasının kurulmasına karar verilmiştir.
Türkiye’nin İlk Dijital Katılım Bankasına Dair Yeni BDDK Kararı
2.4.2022 tarih ve 31817 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan BDDK’nın 21.4.2022 gün ve 10165 sayılı kararı, Türkiye’de yeni bir dönemin başladığının da işaretidir. Bunun ana nedeni bahsi geçen karar ile ilk dijital katılım bankasının kurulmuş olmasıdır.
BDDK’nın 21.4.2022 gün ve 10165 sayılı kararına göre, söz konusu Bankanın adı Hayat Katılım Bankası AŞ’dir. Bankanın sermayesi ise 1.500.000.000 TL’dir.
Diğer taraftan, ilgili BDDK Yönetmeliğine göre, “Dijital bankacılık”, sadece ‘bankacılık hizmetlerini fiziksel şubeler yerine elektronik bankacılık hizmetleri dağıtım kanalları aracılığıyla sunan kredi kuruluşu’ olarak tanımlanmaktadır. Dijital Bankaların Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı Hakkındaki Yönetmeliğinin “Tanımlar ve Kısaltmalar” başlıklı 3’üncü maddesi. Bu bağlamda, dijital bankalar, mevduat ya da katılım bankası olmalarına göre, kredi kuruluşlarının gerçekleştirebileceği tüm faaliyetleri yerine getirebileceklerdir. Dijital Bankaların Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı Hakkındaki Yönetmeliğinin 4’üncü maddesi.
Dijital Bankacılığın Hukuksal Sınırları
Dijital bankacılık hizmetinin, piyasadaki rekabeti bozucu potansiyel avantajlarının dengelenmesi amacıyla çeşitli sınırlar öngörülmüştür. Bu haliyle dijital banka kurmanın, BDDK düzenlemelerine göre en önemli sonuçlarından birisi, dijital banka kuran sermaye sahiplerinin, çeşitli yasal sınırlandırmalar altında bu hizmeti sürdürecek olmalarıdır. Gerçekten de Dijital Bankaların Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı Hakkındaki Yönetmeliğinin 5’nci maddesine göre dijital bankalar, öncelikle, genel müdürlük ile genel müdürlüğe bağlı hizmet birimleri dışında muhabirlik, acentelik, temsilcilik gibi her ne ad altında olursa olsun teşkilatlanmaya giremeyeceklerdir.
İkinci olarak, dijital bankalar, fiziksel şube de açamazlar. Bu sınırlandırma, aslında Yönetmeliğin ya dijital bankacılık ya da fiziksel şubeler aracılığıyla yürütülen geleneksel bankacılık ayrımına dayalı bir bakış açısına sahip olmasından kaynaklanmaktadır.
Son olarak, dijital banka, dijital ortamda gerçekleştirilecek olanlar hariç kiralık kasa ve emanete alma işlemleri ile saklama hizmetlerini sunamaz.
Sonuç
Yukarıda da belirtildiği üzere, Hayat Katılım Bankası AŞ unvanı altında dijital katılım bankası, 22.4.2022 tarih ve 31817 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan BDDK’nın 21.4.2022 gün ve 10165 sayılı kararı ile kurulmuştur. Elbette işbu karar, Türkiye’de dijital katılım bankacılığının kurulması adına bir ilk adım niteliğindedir. Ne var ki bu gelişme, ilgili düzenlemeler ışığında göz önüne alınması gereken hukuksal sınırlamalar ile bir arada değerlendirilmelidir.
Sonuç olarak, dijital bankacılığın, hukuksal analizinin doğru bir şekilde yapılacağı kapsamlı bir danışmanlık hizmeti eşliğinde yürütülmesi halinde başarılı olabileceği ve Türkiye ekonomisine katkı sağlayabileceği mutlaka hatırda tutulmalıdır. Bir çok konuyu içinde barındıran konu hakkında şirket avukatı olarak görev yapan avukatlar dan da destek almak önemlidir.
Hukuki alandaki faaliyetlerimiz için Linkedin sayfamızı buradan ziyaret edebilirsiniz.
Uzmanlarımız ve avukatlarımıza hemen şimdi danışabilirsiniz
