Anti damping nedir? Damping nedir? Uluslararası ticarette fazlaca yeri olan bu konu ve anti damping önlemleri hakkında detaylı bir analiz içeren yazımız, güncel haliyle yeniden yayında. Bu yazının amacı, “damping” kavramının neyi ifade ettiğinin ve uluslararası ticarette çok önem arz eden anti damping önlemleri konusunun neler olduğunun ortaya konulmasıdır. Damping nedir? Damping önlemleri nelerdir? Anti damping nedir? Anti damping vergisi ve nihayetinde yazının konusu olan anti damping önlemleri hakkında bilgilendirici bir açıklama yapmak amacıyla bu yazı yayına alınmıştır.
Anti Damping Nedir?
Anti damping nedir? Veya genel adı ile damping nedir? Anti damping; bir malın normal değerinin altında, diğer bir ifadeyle, ihracatçı ülkenin iç piyasa fiyatlarının altında bir fiyatla Türkiye’ye ihraç edilmesidir. Yine 3577 sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun‘un 2/a maddesinde “Bir malın Türkiye’ye ihraç fiyatının, benzer malın normal değerinin altında olmasını” damping olarak tanımlamıştır.
Bir ürünün sadece ihraç fiyatını bilerek dampingli olup olmadığını belirlemek mümkün değildir. Örneğin; bir ürün ucuz fakat dampingsiz, veya pahalı fakat dampingli olabilir. Aslında damping kavramı göreceli olup, bir karşılaştırma meselesidir.
Bu karşılaştırma, bir ürünün ihraç fiyatı ile ihracatçı ülkedeki eşdeğer ürünün “normal değer”i (genellikle yerel piyasa fiyatı) arasında yapılmalıdır. Eğer, ihraç fiyatı normal değerden düşükse, ürünün dampingli olduğu kabul edilir. İkisi arasındaki fark “damping marjı”dır. Karşılaştırma sonucunda ihraç fiyatının % 2’sinden düşük bir damping marjı elde edilirse, söz konusu ithalata anti-damping önlemi uygulanamaz.
Dampingi “haksız” yapan, ithalatçı ülkenin yerli sanayiinde sebep olduğu “zarar” veya “zarar tehdidi”dir.
2024 yılı içerisinde Türkiye menşeli firmalara ABD yetkili makamları tarafından anti damping soruşturması başlatılmıştır. Konunun detayı için 2024 Türkiye Menşeli Firmalara Karşı Anti Damping Soruşturması başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.
Anti Damping Önlemleri Nelerdir?
Anti damping uygulamaları, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin başvurdukları bir yöntemdir. İthalatın düzenlenmesine yönelik önlemlerin başında gelmektedir. Çünkü, bu türden müdahalelerin amacı, yerli üreticiyi ucuz ithal ürüne karşı korumaktır. İşbu önlemlerin bazen vergi hukuku bazense idare hukuku uygulaması niteliğinde olması, idari işlemin kimliğini de tartışmaya açmaktadır. Anti damping nedir sorusunun cevabını yukarıda vermiştik.
Vergi ve idare hukuku konusundaki çalışmalarımız ve tüm hukuki hizmetlerimiz için, “Faaliyet Alanları”mızdan, “Vergi Hukuku” veya “İdare Hukuku” bölümlerini buradan ziyaret edebilirsiniz.
İthalatçı ülke, yürüttüğü anti damping soruşturması sonucunda;
- Bir ürün ithalatının dampingli olduğunu
- Bu dampingli ürün ithalatının, “benzer ürün”ün yerel üreticilerine zarar veya zarar tehdidi arz ettiğini veya bir üretim dalının kurulmasını fiziki olarak geciktirdiğini,
Belirlerse, söz konusu ithalata anti damping vergisi veya fiyat taahhüdü şeklinde anti-damping önlemleri uygulayabilir.
Anti Damping Vergisi
Belirli bir ülkeden yapılan dampingli ithalat hacminin, ithalatçı ülkenin benzer ürün ithalatının % 3’ünden az olduğunun tespit edilmesi halinde dampingli ithalat hacminin ihmal edilebilir düzeyde olduğu kabul edilir ve anti damping vergisi uygulanamaz.
Bununla beraber, birden fazla ülkeden yapılan dampingli ithalatın etkileri kümülatif olarak değerlendirilirse ve ithalatçı ülkenin benzer ürün ithalatında % 3’ten az bireysel oranlara sahip ülkeler toplu olarak ithalatçı ülkenin ilgili ürün ithalatının % 7’sinden fazlasını gerçekleştiriyorsa bu kural uygulanamaz.
Anti damping soruşturmaları soruşturma açıldıktan itibaren bir yıl içerisinde, ancak hiçbir şekilde 18 aydan uzun olmamak kaydıyla, tamamlanmalıdırlar. Bu süre boyunca fiili ithalat yapılmasına ilişkin işlemler engellenmeyecektir.
Anti damping nedir, damping nedir ve anti damping vergileri ile anti damping önlemleri hakkında tüm açıklamalar yukarıda yapılmıştır. Şimdi geçici önlemler neler olabilir bu konu üzerinde bir şeyler yazalım.
Geçici Önlemler
Yetkili makamların dampingin varlığı, zarar (veya zarar tehdidi) ve bunlar arasındaki nedensellik bağı ile ilgili ön belirlemeleri olumlu ise, soruşturma esnasında herhangi bir zarar oluşmasını engellemek amacıyla geçici önlemler uygulanabilir. Anti damping önlemleri aşağıdaki şekillerde olabilir;
- Geçici vergi,
- Tahmin edilen geçici antidamping vergisine eş değerde bir teminat. (nakit veya senet),
- Soruşturma aracılığı ile kararlaştırılan tahmini damping vergisi tutarının belirtilmesi şartıyla gümrükte değer sabitleştirmesi (gümrük vergilerinin askıya alınması).
Geçici önlemler soruşturmanın başlangıç tarihinden itibaren 60 günden önce uygulanamaz. Geçici önlemlerin uygulanma süresi en fazla 4 aydır. Bununla beraber, söz konusu ticaretin önemli bir yüzdesini temsil eden ihracatçıların talebi üzerine bu süre 6 aya kadar uzatılabilir. Yetkililer damping marjından daha düşük bir verginin zararı gidermek için yeterli olup olmadığını incelediklerinde bu süreler sırasıyla 6 ay ve 9 ay olabilir.
Nihai Anti Damping Vergileri
Bazı ülkeler damping marjını, anti-damping soruşturmalarının açıldığı tarihten önce gerçekleşen ihracat fiyatları ile normal değeri karşılaştırarak belirlemekte ve gerçekleşecek tüm ithalata sabit anti-damping vergileri uygulamaktadırlar (Örneğin Türkiye, AB).
Diğer taraftan, bazı ülkeler ihraç fiyatlarını mevcut normal değerle (periyodik gözden geçirmeler sonucu belirlenmiş) karşılaştırmakta ve anti-damping vergilerini işlem bazında belirlemektedirler. (Örn. ABD).
Bunların dışında, geçmiş veriler baz alınarak hesaplanan “olası” bir normal değeri mevcut ihracat fiyatları ile karşılaştıran ve işlem bazında anti damping vergileri uygulayan ülkelerde bulunmaktadır. (Örn. Kanada, Avustralya).
Bununla beraber, antidamping soruşturması başlamadan önce tüketim için ülkeye giriş yapmış ürünlere geçmişe dönük olarak anti-damping vergisi uygulanamaz.
Geçici önlemlerin uygulanmaya başlanmasından sonra, zarar tehdidinin veya bir üretim dalının kurulmasının fiziki olarak geciktirildiğinin tespit edilmesi durumunda, nihai antidamping vergisi yalnızca bu tespitin yapıldığı tarihten itibaren uygulanabilir. Bu tarihten önce verilen nakdi depozitolar geri ödenir ve borç senetleri serbest bırakılır.
Nihai anti damping vergisi, ödenmiş veya ödenecek olan geçici vergiden daha yüksekse aradaki fark tahsil edilmeyecektir. Eğer nihai vergi daha düşük ise, aradaki fark ithalatçıya geri ödenecek ya da vergi yeniden hesaplanacaktır.
Dampinge, zarara ya da bu ikisi arasındaki nedensellik bağına ilişkin nihai belirlemenin olumsuz olması halinde, geçici önlemlerin uygulandığı süre esnasında yatırılmış nakit para geri ödenecek ve borç senetleri serbest bırakılacaktır.
Bu yazımızla birlikte anti damping soruşturması başlıklı diğer yazımızı da okuyabilirsiniz. anti damping soruşturması hangi durumlarda açılır ve süreç nasıl işler. Bu konudaki hukuki destek neler olabilir gibi sorulara cevap bulabileceğiniz yazımızı okuyabilirsiniz.
Fiyat Taahhütleri
Dampinge ve zarara ve bu ikisi arasındaki nedensel ilişkiye dair olumlu bir ön belirleme yapıldıktan sonra, soruşturma konusu ürünün ihracatçıları gönüllü olarak ihraç fiyatlarını artırma veya dampingli fiyatlarla ihracata son verme taahhüdünde bulunabilirler. Bu durum, damping soruşturmasına ilişkin işlemlerin ertelenmesine ya da durdurulmasına yol açabilir. Bu taahhütler kapsamındaki fiyat artışları, zararı ortadan kaldırmaya yetecek ve damping marjından daha yüksek olmayacak bir seviyede olabilir.
Sonuç Olarak
Bu yazıda genel olarak anti damping nedir, damping nedir, anti damping vergisi ve anti damping önlemleri ile lgili bilgiler verilmeye çalışılmıştır. Bir ülkenin uygulayacağı anti damping uygulamaları çok önemlidir. Gerekli tedbirler alınmazsa iç piyasadaki üreticiler açısından olumsuz sonuçlarla karşılaşılması kaçınılmazdır. İthalatın düzenlenmesi adına söz konusu önlemlerin zamanında belirlenip doğru şekilde tatbiki ülke ekonomisi açısından elzemdir.
Vergi ve idare hukuku konusundaki çalışmalarımız ve tüm hukuki hizmetlerimiz için, “Faaliyet Alanları”mızdan, Vergi Hukuku veya İdare Hukuku bölümlerini buradan ziyaret edebilirsiniz.
Hukuki alandaki faaliyetlerimiz için Linkedin sayfamızı buradan ziyaret edebilirsiniz
