Bu makalede, genel olarak, Türkiye’de devlet tarafından sunulan ihracat destekleri bütün hukuki yönleriyle incelenmektedir. Türkiye, Asya ve Avrupa’nın kesişim noktasında kurulu, düşük üretim maliyetleri ve istihdam kaynağı olarak 80 milyonu aşan dinamik bir nüfusa sahip olan çok büyük bir pazarı temsil etmektedir. Türkiye’nin sunduğu kaliteli işgücü ve düşük üretim maliyetlerini doğru kullanan birçok şirket, küresel lojistik ağına çok daha kolay erişerek ve ihracat desteklerinin avantajlarını kullanarak ticareti ağını hızla genişletmektedir. 2024 yılı için ihracat destekleri konusunu ele alan bir rehber niteliğindeki makalemizde en çok merak edilen konuları yazının devamında bulabilirsiniz.
İhracat Desteği Nedir?
Yurt dışına açılma sürecine giren yerli firmalara yönelik olarak sunulan ihracata yönelik devlet yardımları olarak nitelendirilebilir. İhracat desteklerinin üç ana boyutu bulunmaktadır:
- ihracata hazırlık,
- pazarlama,
- markalaşma.
Uluslararası ticaret konusundaki çalışmalarımız ve tüm hukuki hizmetlerimiz için, Faaliyet Alanlarımızdan Uluslararası Ticaret bölümünü buradan ziyaret edebilirsiniz.
İhracat Destekleri Kim Tarafından Verilir?
Türkiye’de ihracat destek başvurularının değerlendirilmesi, verilmesi ve yerine getirilmesi süreçlerinin tamamı Ticaret Bakanlığı tarafından yürütülmektedir.
Ticaret Bakanlığının İhracat Destekleri başlıklı sayfasına buradan online ulaşabilirsiniz.
İhracat Desteklerini Düzenleyen Temel Mevzuat Nedir?
Ticaret Bakanlığı tarafından yürütülmekte olan ihracata yönelik devlet yardımları, 18.08.2022 tarih ve 5973 sayılı İhracat Destekleri Hakkında Karar çerçevesinde yürütülmektedir. Kararın “Amaç” başlıklı 1’nci maddesinde, ihracat teşvik sisteminin ana hedefinin, şirketlerin ihracata hazırlanması ve uluslararası pazarlarda rekabet avantajı kazandırılması amacıyla tasarım ve kurumsal kapasitelerinin güçlendirilmesi, ürünlerinin yurtdışında tanıtımı, pazarlanması, tutundurulması ve markalaşmasının desteklenmesi ve ihracatın sürdürülebilir artışının sağlanması olarak açıklanmıştır.
İhracat Destekleri Nelerdir Hangi Unsurlardan Oluşur?
Sözü edilen karar ile çok farklı alanlarda devlet destekleri öngörülmüştür. İhracat destekleri şu ana başlıklar altında sıralanabilir;
- Pazara giriş belgesi desteği
- Yurt dışı marka tescil desteği
- Pazara giriş projesi hazırlama desteği
- Yurt dışı pazar araştırması desteği
- Yurt dışı ve yurt içi fuar desteği
- Yurt dışı şirket ve yurt dışında yerleşik şirkete ait marka alım desteği
- Küresel tedarik zinciri desteği
- Birim kira desteği
- Tanıtım desteği
- Eximbank’ın uyguladığı faiz oranı ile CIRR arasındaki farkın desteklenmesi ve Eximbank ihracat kredi sigortası tazmin desteği
- Tasarım ve ürün geliştirme projesi desteği
- Tasarımcı şirket ve tasarım ofisi desteği
- Marka ve Turquality desteği
- Çok kanallı zincir mağaza desteği
- Ur-Ge Projesi desteği
- İhracat konsorsiyumu desteği
- Sanal fuara katılım ve sanal fuar organizasyonu desteği
- Sektörel ticaret heyeti ve alım heyeti desteği
- Sanal ticaret heyeti desteği
- Tasarım organizasyonu desteği
İhracat Destekleri Nasıl Alınır?
18.08.2022 tarih ve 5973 sayılı İhracat Destekleri Hakkında Karar’ın, ilgili maddesinde, yukarıda sayılan her bir başlık için belirtilen şartların yerine getirilmesi kaydıyla usulüne uygun olarak yapılacak başvuru ile sağlanabilmektedir. Burada özellikle ilgili madde kapsamında sayılan belgelerin her birinin hukuki niteliğinin doğru analiz edilmesi ve belgenin doğru şekilde düzenlenmesi ve hazırlanması gerekmektedir.
Şahıs Şirketi İhracat Desteği Alabilir mi?
Şahıs şirketi ihracat desteği alabilir mi? Türk Ticaret Kanunu çerçevesinde kurulmuş olan sermaye şirketleri bu desteklerden yararlanabilmektedir. Ancak, şahıs şirketleri ihracat desteklerinden doğrudan yararlanamaz. İhracat desteği alabilmek için genellikle limited, anonim veya kooperatif gibi şirket türlerinin belirli kriterleri karşılaması gerekmektedir.
Bu konu ile bağlantılı olarak daha önce yazmış olduğumuz Türkiye’nin ihracat rejimi başlıklı yazımızı okumanızı da tavsiye ederiz.
İhracat Desteklerinden Usulüne Aykırı Şekilde Yararlanmanın Yaptırımları Var Mıdır?
Destek kapsamındaki yararlanıcılar tarafından yanıltıcı bilgi / belge ibraz edildiğinin ya da yanıltıcı beyan/taahhütte bulunulması hususunun tespiti halinde söz konusu Kararın 32’nci maddesinde göre işlem yapılacaktır. Bu halde,
- İhracat desteği başvurusunun dikkate alınmaması,
- İhracat desteklerinden faydalanılmış ise haksız olarak alındığı saptanan destek ödemelerinin ilgili kişi veya firmadan 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde tahsil edilmesi,
- 1 yıl boyunca ihracat desteğinden ilgilinin faydalandırılmaması.
İhracat Desteğinden Kimler Yararlanabilir?
Ticaret Bakanlığı tarafından sağlanan ihracat desteklerinden, Türkiye’de üretim yapan veya Türkiye’de üretilen ürünlerin ticaretini gerçekleştiren firmalar yararlanabilmektedir. Ayrıca, bilişim, yönetim danışmanlığı, mühendislik, lojistik gibi hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren ve ürün veya hizmetlerini yurt dışına pazarlamak isteyen işletmeler de bu desteklere başvurabilir.
Bu destekler, yalnızca fiziksel ürünler ile sınırlı olmayıp, dijital ürünler, yazılım ve e-ticaret gibi modern iş kollarını da kapsamaktadır. Firmalar, ihracat desteği sayesinde uluslararası pazarlara açılma, global markalaşma, lojistik maliyetleri azaltma, yeni pazarlarda tanıtım yapma gibi konularda avantaj elde ederler. İhracat yapmak isteyen firmalar, belirli kriterleri karşılayarak, pazar araştırması, yurt dışı fuar katılımları, tanıtım faaliyetleri, marka oluşturma gibi konularda Ticaret Bakanlığı tarafından sağlanan finansal desteklerden faydalanabilirler.
Bu destekler, aynı zamanda Türk şirketlerinin küresel rekabet gücünü artırmayı ve Türkiye’nin uluslararası ticaret hacmini büyütmeyi hedeflemektedir. Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ’ler) bu desteklerden yararlanarak, ihracat yapma süreçlerini hızlandırabilir ve maliyetlerini düşürebilirler. Yurt dışı satış yapmak isteyen firmaların bu fırsatları değerlendirerek büyümelerine katkı sağlayacak stratejik adımlar atmaları mümkündür.
Şirketinizin küresel anlamda mücadele edebilmesi amacıyla şirket avukatı sayfamızı incelemenizi tavsiye ederiz.
Yatırım Teşvik Belgesi
Türkiye’de yatırım teşvik rejiminin nasıl işlediğini belirleyen düzenlemeler son derece karmaşıktır. Yatırım teşvik rejiminin nasıl işlediği bilinmesi gereken konulardan birisidir. Özellikle, hangi yatırım projesi için hangi yatırım teşvik belgesinin temin edilmesi gerektiği en baştan çok iyi belirlenmelidir. Bunun yanında yatırım teşvik belgesi temin edildikten sonra hangi sürelerde hangi idari prosedürlerin yerine getirilmesi gerektiği konusunda da çok dikkatli adımlar atılmalıdır. Bu anlamda yatırım teşvik rejimin hukuksal boyutunu ele alan makalemizi de okumanızı tavsiye ederiz.
Sonuç
Sonuç olarak yurt dışına açılarak karını maksimize etmek isteyen firmalar açısından ihracat destekleri, büyük önem taşımaktadır. Ancak bunun için ilgili Karar ve mevzuat çerçevesinde son derece dikkatli adımlar atılmalıdır. Zira yukarıda da tartışıldığı üzere belgelerin sunumunda dahi en küçük bir yanlışlık yapılması bazen telafisi imkânsız zararlara yol açabilmektedir. Bu yüzden ihracat desteklerinin hukuki boyutu doğru analiz edilmelidir. Bu konuda ihracat destekleri ve her bir desteğin hukuki gerekliliklerine dair kapsamlı bir danışmanlıktan faydalanılarak doğru sonuçlara ulaşılabileceği açıktır.
Hukuki alandaki faaliyetlerimiz için Linkedin sayfamızı buradan ziyaret edebilirsiniz
Uzmanlarımız ve avukatlarımıza hemen şimdi danışabilirsiniz
